بهنام عزیززاده، مدیر اجرایی انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور مطرح کرد:
مسئولان نگذارند کاشی و سرامیک ایران مزیت رقابتی خود را از دست بدهد
انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور که در سال 1375 با مشارکت تعداد اندکی از تولیدکنندگان در آن مقطع شکل گرفت، اکنون با بیش از دو دهه فعالیت، نزدیک به 100 عضو دارد. هدف انجمن صنفی کاشی و سرامیک دفاع از منافع قانوني اعضاء و پي گيري درخواستهاي آنان از مسئولان دولتی و وزارتخانههای مربوطه است و تلاش هیات مدیره انجمن بر این است تا جایی که امکان دارد نیازها و مشکلات تولیدکنندگان را پیگیری و برطرف کنند.
برای آشنایی بیشتر با عملکرد و اهداف انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور و چند و چون برپایی بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کاشی، سرامیک و چینی بهداشتی، پای صحبت بهنام عزیززاده؛ مدیر اجرایی و رییس ستاد برگزاری نمایشگاه نشستیم که در زیر میخوانید.
مسالهای که در خصوص نمایشگاه امسال قابل ذکر است محدودیتها و تحریمهایی است که در حال حاضر به کشور تحمیل شده و در کیفیت برگزاری این نمایشگاه نیز مانند دیگر نمایشگاهها تاثیرگذار بوده است. چنانچه محدودیتهای این چنینی نبود، میتوانستیم این نمایشگاه را با روند مناسبتر و با حضور شرکتهای خارجی بیشتری برگزار کنیم و جمع زیادی از تولیدکنندگان را در این نمایشگاه داشته باشیم.
میزان تولید داخل در شرایط تحریم
صنعت کاشی و سرامیک در کشور از سال 1339 شکل جدی گرفت. این صنعت همواره دارای فراز و نشیبهایی بوده است، طی 40 سال گذشته صنعت کاشی و سرامیک رشد فزایندهای داشته و نقطه اوج این افزایش در 10 سال گذشته قرار دارد. در حال حاضر، نزدیک به ۷۰۰ میلیون متر مربع ظرفیت نصب شده در کشور داریم. این در حالی است که بازار داخلی قطعا پاسخگوی این ظرفیت نیست، برنامهریزیها برای صادرات بخش قابلتوجهی از تولیدات انجام گرفته که متاسفانه با مسائل تحریمها و مشکلات فعلا این امر میسر نیست.
بهترین شرایط تولید صنعت کاشی و سرامیک به سال 1391 و تولید تقریبی 500 میلیون متر مربع بر میگردد، پس از آن مقطع، دیگر نتوانستیم رکورد تولید را بهبود بخشیم و همواره در تولید با کاهش مواجه بودیم بهطوری که سال گذشته تولید کاشی و سرامیک در کشور 383 میلیون متر مربع بود، که بخش قابل توجهی از آن (نزدیک به 150 میلیون متر مربع) نیز به صادرات اختصاص یافت، مابقی این مقدار تولیدی یا مصرف شده و یا انبار شده است. بنابرین با وجود ظرفیت تولیدی، مصرف و تولید در این صنعت کاهش پیدا کرده و با این شرایط، بازهم شاهد هستیم که شرکتهای جدیدی راهاندازی میشوند که این خود جای تعجب دارد.
مصرف کاشی و سرامیک در کشور همواره از سال 1391 دارای روند کاهشی بوده، به صورتی که اکنون مصرف ما زیر 200 میلیون متر مربع است و چه بسا بخشی از آن اصلا مصرف نشده باشد و در انبار عاملین فروش ذخیره شده باشد.
وضعیت صادرات صنعت کاشی و سرامیک
در بخش صادرات هم با وجود افزایش تولید که در سالهای گذشته داشتهایم، متاسفانه قیمت محصولات صادراتی کاهش پیدا کرده است. با اینکه شاهد تورم، افزایش قیمت مواد، افزایش حقوق و دستمزد در صنعت بودهایم، در عین حال قیمت کالاهای ما در بازارهای صادراتی کاهش پیدا کرده، که این امر خود جای سوال دارد که چه دلایلی میتواند باعث بروز این اتفاق شود. برای کاهش قیمت محصولات صادراتی کشور به چند دلیل می توان اشاره کرد: اشباع بازار داخلی، البته نه به این معنا که بازار داخلی دیگر کشش ندارد بلکه به دلیل رکودی که در بخش ساختمان با آن مواجه هستیم، مازاد تولیدات باید صادر شود. همین موضوع یک رقابت منفی برای تولیدکنندگان ایجاد کرده که برای بقا، حیات و چرخاندن چرخ اقتصاد خود محصولات خود را به ارزانترین قیمت ممکن صادر میکنند. دلیل دیگر که میتوان بدان اشاره کرد، بحث تحریمهاست: در حال حاضر به جز کشورهایی نظیر عراق، افغانستان و پاکستان که عمده بازار هدف ما هستند و نزدیک به 90 درصد محصولات صادراتی ما به این کشورها عرضه میشوند، و به این دلیل که نمیتوانیم وجه حاصل از صادرات را برگشت دهیم در بازارهای پایداری که تولیدات ما را به قیمت مناسب خریداری میکنند، حضور نداریم. این امر موجب بروز مشکلاتی شده که در حال پیگیری آن هستیم و از مسئولان دولتی درخواست میکنیم که در مورد این قضیه رایزنهای اقتصادی را تقویت کنند و حتی وزارت امور خارجه نیز به این قضیه ورود پیدا کند و موانعی که در سر راه صادرات این صنعت وجود دارد را بر دارد، نمایشگاههای رایگان برگزار کنند، و فضا به گونهای شود که صادرات در صنعت کاشی و سرامیک رونق بیشتری داشته باشد.
موانع و مشکلات تولیدکنندگان کاشی و سرامیک
از یک سو موانع و مشکلات دولتی، گمرکی، تعرفهای و از سوی دیگر در بحث قیمت مواد اولیه، حقوق و دستمزد، نرخ حمل و نقل با افزایش قیمت مواجه بودیم که باعث شده این کالا مزیت رقابتی خود را از دست بدهد. اکنون شاهد هستیم که تولیدکنندگان کاشی و سرامیک محصولات خود را با حداقل حاشیه سود عرضه میکنند و چنانچه اتفاق ویژهای در این زمینه رخ ندهد و از تولیدکنندگان حمایت ویژهای نشود، قطعا این صنعت آسیبپذیر میشود. اکنون بالای 450 هزار نیروی انسانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت مشغول به کار هستند، مسائل ذکر شده میتواند به صورت جدی مشکلساز شود و مسائلی مانند افزایش بیکاری نیروهای انسانی بوجود آورد، به خصوص اگر این اتفاقات در استانهایی که مرکز تولید کاشی و سرامیک در کشور هستند رخ دهد، خطرات و تبعات زیادی را به همراه خواهد داشت.
راهکار انجمن برای برونرفت از شرایط سخت
در حال حاضر، مسائل و مشکلاتی در صنعت کاشی و سرامیک کشور وجود دارد که با وجود پیگیریهایی که انجام دادیم تاکنون این مشکلات حل نشده است. اکنون شرایط به گونهای است که گویی هیچ مکانیزمی وجود ندارد که شرایط را بتواند بررسی کند، مشکلات را پیدا کند، سپس کارشناسی کند و در نهایت آنها را برطرف کند. مسائل اینچنینی برای تولیدکننده بسیار ناامیدکننده است چراکه انگیزه ادامه فعالیت تولیدکننده را از بین میبرد.
انتظار ما این است که مسئولین مربوطه در دولت و مجلس با برنامهای وارد صنایع شوند و مسائل و مشکلاتی را که در صنعت ما و سایر صنایع مطرح است را برطرف کنند تا انگیزه لازم برای تولیدکننده وجود داشته باشد که بتواند همچنان در این فضایی که نامتلاطم است به فعالیتهای اقتصادی خود ادامه دهد.